13 maart 2014

Zorg dichtbij

We worden ouder en we willen vitaler oud worden dan vroeger. Liefst zo lang mogelijk thuis. Dat is een grote verandering. Van zorg georganiseerd op basis van wettelijke rechten, starre indicatieorganen, instellingen en bureaucratische uitvoering naar zorg die je nodig hebt, dichtbij, in je eigen huis, kleinschalig. Met maatwerk en persoonlijke aandacht. Maar ook met persoonlijke invloed.

Daarom kiest de PvdA voor zorg in wijken en buurten. We kiezen voor zorg waarbij mensen om wie het gaat het stuur weer in handen krijgen. Waarbij het gezond verstand leidend is en niet een bureaucratische formulierenfabriek. De PvdA verkiest zorg van samenwerken in kleine slagvaardige teams boven stopwatchzorg en concurrentie.

De oude wijkverpleegkundige keert terug in een nieuw jasje. Een vast gezicht, iemand die samenwerkt met de huisarts en die eventueel aanvullende hulp kan inschakelen. En ook iemand die een kijkje bij de buren kan nemen of het daar nog wel goed gaat. Maar daarmee is het verhaal van deze grote verandering in de zorg niet af.

Van onderop ontstaan vele ideeën hoe de zorg van de toekomst eruit kan gaan zien. Het bruist dan ook van de nieuwe initiatieven in ons land: zorgcoöperaties, nieuwe wooninitiatieven, dorpen die het verzorgingshuis ‘adopteren’, wijkteams die de versnipperde zorg oplossen, vrijwilligersinitiatieven. Zulke initiatieven steunt de PvdA, omdat we er vertrouwen in hebben dat de zorg er beter van wordt. Laten we samen aan de slag gaan om onze zorg nog beter en klaar voor de toekomst te maken.

1. De zorg dichtbij en kleinschalig, bijvoorbeeld door de zorgvereniging
De wijkverpleegkundige komt terug, kondigde Martin van Rijn vorige week al aan. Fantastisch nieuws. De PvdA wil af van de grote zorgmolochs waarbij een Raad van Bestuur op grote afstand bepaalt wat duizenden verzorgenden moeten doen.
Daarom willen we de zorg organiseren op de schaal van de buurt. We willen geen grootschalige aanbestedingen. Verzekeraars moeten contracten op buurtniveau gaan afsluiten. Met kleine zelfstandige teams, met kleine onafhankelijke praktijken van wijkverpleegkundigen (vergelijkbaar met huisarts en fysiotherapeut) of met een zorgvereniging: een coöperatie van zorgontvangers en -verleners in een buurt die samen beslissen over de zorg die wordt geboden.
We vertrouwen mensen namelijk zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen zorg toe. De zorgvereniging is hiervoor een geschikte vorm en juichen we toe, maar de keuze ligt in de gemeenten. Onafhankelijke praktijken of zelfstandig opererende teams kunnen hetzelfde bieden: kleinschaligheid, maatwerk en invloed van degene die zorg nodig heeft. En minstens zo belangrijk: zorgprofessionals die zelf beslissingen kunnen nemen en niet gehinderd worden door beleidsnota’s, bureaucratie en bedrijfsjargon. Om dat zeker te stellen willen we grootschalige aanbestedingen tegengaan. Als er realistische en verantwoorde plannen voor kleinschalige zorginitiatieven zijn, krijgen die voorrang op het zorgaanbod van grotere organisaties.
Ook in de colleges gaat de PvdA lokale zorginitiatieven steunen. Wij willen de zeggenschap bij de mensen, niet bij anonieme zorginstellingen. De gemeente biedt ondersteuning aan mensen die een zorgcoöperatie willen oprichten en betrekt buurtbewoners actief bij de oprichting ervan. In Den Haag maken we werk van het afschaffen van belemmerende wetgeving. Zo organiseren we de zorg kleinschalig, persoonlijk, en dicht bij de mensen om wie het gaat.

2. Sociale wijkteams – de versnippering voorbij en weg van concurrentie
De PvdA wil sociale wijkteams een sleutelrol laten spelen bij de zorg in de wijk. Deze teams bestaan uit de gouden driehoek van huisarts, wijkverpleegkundige en sociaal werker. Zo maken we een einde aan de versnippering in de zorg en kunnen mensen bij één aanspreekpunt terecht met al hun zorgvragen.
Het uitgangspunt is zorg die is afgestemd op het individu, in plaats van een voorgekookt recept dat voor iedereen geldt. Niet langer zijn in polissen en indicatiehandboeken vastgelegde uurtjes en producten de norm, maar de best mogelijke zorg voor iedere individuele patiënt. Wie ondersteuning nodig heeft, hoeft niet langer langs het indicatieorgaan om te horen of hij of zij recht heeft op thuiszorg, een rollator of een scootmobiel. Het gaat om wat iemand nodig heeft.
Zoveel mogelijk zelfstandig blijven, en dus gebruikmaken van eigen mogelijkheden en de ondersteuning die de eigen omgeving biedt, is het uitgangspunt. Professionele zorg en ondersteuning die aansluit bij de persoonlijke noden is essentieel om iemand zo lang mogelijk thuis te laten wonen en op eigen benen te laten staan. Niet de regels, maar de eigen omstandigheden bepalen: maatwerk dus.
Zorgverzekeraars moeten gaan samenwerken met gemeenten, want grenzen tussen deze organisaties mogen goede zorg niet in de weg staan. We maken het voor gemeenten en zorgverzekeraars aantrekkelijk om te investeren in welzijn en preventie.

3. Woningen om lang in te blijven wonen
Om lang thuis te kunnen blijven wonen, zijn andere woningen nodig. Gemeenten gaan zorgen dat het verbouwen van huizen voor zorgbehoevenden makkelijker wordt. Als er bijvoorbeeld tijdelijk een slaapkamer op de begane grond nodig is, moet een aanbouw makkelijk te realiseren zijn, zonder al te veel bureaucratische hobbels. Ook moet de scootmobiel voor de deur veilig kunnen worden geparkeerd. Belemmerende regels moeten worden opgeruimd. De gemeente ondersteunt ook de verbouwing binnenshuis, als drempels moeten worden verwijderd of als een traplift nodig is. Daarnaast gaan gemeenten ook zorgen voor voldoende aanbod van woningen waarin zorg makkelijk kan worden geboden. Gelijkvloers, met bredere doorgangen of kangoeroewoningen waardoor mantelzorger en verzorgde bij elkaar kunnen wonen.
Om dat waar te maken willen we in elke gemeente een zorgwoonplan opstellen. Dat gebeurt in de eerste plaats voor elke zorgontvanger, zodat duidelijk is welke aanpassingen eventueel
nodig zijn. Maar de gemeente leidt uit de individuele plannen ook af welk woonaanbod voor de gemeente als geheel nodig is. Zo kunnen ze ervoor zorgen dat er voldoende geschikte en betaalbare woningen zijn. Op deze manier garandeer je dat er ook voor mensen met een laag inkomen voldoende zorg en woonruimte is. De PvdA wil dat ook de corporaties zich aan deze opdracht committeren. Zo weten mensen waar ze aan toe zijn.

4. Samen oud worden
We willen langer en natuurlijk graag samen in ons eigen huis blijven wonen. Ook als een van beide te maken krijgt met beginnende dementie. We willen daarom aandacht en steun in de thuissituatie voor partner en mantelzorger om mantelzorg langer en gelukkiger aan te kunnen. De beschikbaarheid van dagbesteding voor de zorgbehoevende partner kan behulpzaam zijn om zo lang mogelijk samen te blijven wonen. Als het toch nodig is om te verhuizen naar een verzorgingshuis, moet er altijd plek zijn waar een paar samen terecht kan.

5. Eenzaamheid bestrijden
De PvdA wil dat sociale wijkteams een sleutelrol gaan spelen bij het bestrijden van eenzaamheid onder ouderen en patiënten. Te veel mensen zijn eenzaam. Bijvoorbeeld omdat ze ouder worden of een partner verliezen. De PvdA vindt het niet te verkroppen als het enige contact dat eenzame mensen met de buitenwereld hebben, bestaat uit een paar uur thuishulp. Wij vinden eenzaamheid sociale armoede. Daarom willen we dat bestrijden. Sociale wijkteams kunnen hierbij een verbindende rol spelen.

6. Elke gemeente toegankelijk
De PvdA zet zich in gemeentes in om alle openbare gebouwen toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. Of je nu in een rolstoel zit, slechthorend bent, of niet kunt zien: in alle gevallen moet je de zekerheid hebben dat de gemeente toegankelijk is. Ook inventariseren wethouders of mensen met een handicap in hun gemeente veel problemen ondervinden in het verkeer, op straat, of bij het winkelen. Als dat het geval is verbetert de gemeente de infrastructuur, start ze een bewustwordingscampagne, of gaat ze om de tafel met ondernemers om de situatie te verbeteren.

7. Meer zorg, minder bureaucratie
De PvdA wil fors minder bureaucratie binnen zorginstellingen. Dat bespaart een boel geld en gedoe. Het ‘gezond verstand’ krijgt weer ruimte. Verantwoording richting de overheid of het management van een zorginstelling beperken we tot het minimum. Zo garanderen we dat zorg weer over mensen gaat en niet over papierwerk. Wanneer we werknemers op de vloer laten meedenken en meer ruimte geven voor hun professionele handelen, hoeven we minder te vertrouwen op het vastleggen van zaken in protocollen en invullijsten.

Waar ben je naar op zoek?